Zamiar wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę – konsultacje ze związkami zawodowymi i ich forma

Pracodawcy, u których działają zakładowe organizacje związkowe mają ustawowy obowiązek konsultacji wypowiedzenia umowy o pracę z pracownikiem reprezentowanym przez związek zawodowy (art. 38 Kodeksu pracy). Obowiązek ten dotyczy także wypowiedzenia zmieniającego, o którym mowa w art. 42 § 1 Kodeksu pracy.

Naruszenie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę skutkuje korzystnym dla pracownika orzeczeniem sądu pracy. Stosownie do żądania pracownika sady pracy orzekają w takim przypadku najczęściej o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu (art. 45 § 1 k.p.).

Zatem samo naruszenie tego artykułu jest podstawą do uwzględniania żądania pracownika domagającego się przywrócenia do pracy. Warto pamiętać, że nawet jeżeli samo wypowiedzenie umowy o pracę jest zasadne, ale jeśli narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, to uzasadnia to roszczenia pracownika z art. 45 § 1 k.p. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2022 r., II PSK 283/21).

Takim zaś naruszeniem artykułu 38 k.p. obwarowanym sankcją z art. 45 § 1 k.p. może być m.in. – w świetle ugruntowanego już poglądu orzeczniczego – niezachowanie wymaganej przepisem formy pisemnej konsultacji ze związkiem zawodowym. Jak podkreślił SN w wyroku z 21 stycznia 2021 r., III PSKP 2/21, wymagana forma pisemna konsultacji stanowi element tego określonego rozwiązania prawnego, które jest samodzielne i odrębne od wypowiedzenia, a zastrzeżenie formy pisemnej nie zostało przyjęte tylko dla celów dowodowych.

W praktyce oznacza to, że jeśli - obecnie(!) - pracodawca skonsultuje zamiar wypowiedzenia umowy o pracę z zakładową organizacją związkową reprezentującą pracownika w innej formie niż pisemna (m.in. wiadomość e-mail czy przesłanie skanu pisma zawierającego zawiadomienie o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę), to działanie takie będzie stanowiło naruszenie art. 38 k.p., a tym samym naruszenie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę w rozumieniu art. 45 § 1 k.p.

To się niedługo zmieni!

W nowelizacji Kodeksu pracy, która jest obecnie w Sejmie (druk sejmowy nr 1601) zmieni się treść art. 38 Kodeksu pracy. Będzie on brzmiał następująco:

Art. 38. [Konsultacja zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę z zakładową organizacją związkową]

§ 1. O zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas określony lub umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracodawca zawiadamia w postaci papierowej lub elektronicznejreprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy.

§ 2. Jeżeli zakładowa organizacja związkowa uważa, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione, może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić pracodawcy w postaci papierowej lub elektronicznej umotywowane zastrzeżenia.

Oznacza to, że pracodawca będzie mógł dokonać konsultacji zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę pracownika reprezentowanego przez zakładową organizację związkową poprzez wysłanie do związku zawodowego wiadomość e-mail lub skanu pisma zawierającego takie zawiadomienie.

Ważne! Pracodawca będzie musiał znać adres e-mail związku zawodowego, który związek przekaże do kontaktu w sprawach bieżących.

---