Legal HR update #3

Zapraszam do lektury szczególnie osoby, które pracują w organizacjach gdzie działają związki zawodowe. Na horyzoncie nowe przepisy, które mogą Was w najbliższym czasie zająć:

 

Projekt ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych 

Założenia ustawy 

W drugiej połowie sierpnia 2025 roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Autorem ustawy jest Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Prace nad projektem trwały ponad rok.

Celem nowych przepisów jest ułatwienie pracodawcom i osobom zatrudnionym zawierania oraz rejestrowania układów zbiorowych pracy. W ten sposób rząd chce promować korzystanie przez firmy z układów zbiorowych pracy oraz zabezpieczenie interesów osób zatrudnionych.

Układy zbiorowe pracy będą tylko tam gdzie działają związki zawodowe

Czym są układy zbiorowe pracy? To rodzaj porozumień społecznych, które są zawierane w rokowaniach pomiędzy pracodawcą a pracownikami reprezentowanymi przez związki zawodowe. W ramach układów zbiorowych pracy można ustalić m.in. warunki pracy, które rozwijają lub zmieniają regulacje Kodeksu pracy.

W ramach układu zbiorowego pracy można ustalić sposób wynagradzania i premiowania pracowników w taki sposób, aby był dostosowany do specyfiki działania danego przedsiębiorcy czy branży.

Układy zbiorowe pracy będą mogły być zawierane z pracodawcą tylko przez zakładowe organizacje. Natomiast nie ma możliwości aby układ zbiorowy pracy został zawarty u pracodawcy nieuzwiązkowionego.

Najważniejsze rozwiązania wprowadzane nowymi przepisami

Do najważniejszych rozwiązań wprowadzanych nowymi przepisami należy zaliczyć:

1) większą niż dotychczas swobodę w ustalaniu zasad układów zbiorowych pracy. Pracodawca i związki zawodowe będą mogli wspólne decydować, w jakim zakresie układ zbiorowy pracy może inaczej regulować warunki pracy niż przepisy ustawowe, przy czym wciąż będzie obowiązywała zasada korzystności zgodnie z którą ustalenia obowiązujące pracowników nie mogą być mniej korzystne niż przepisy prawa pracy;

2) układ zbiorowy pracy będzie mógł w sposób bezwzględnie wiążący określać sprawy nieuregulowane w przepisach prawa pracy;

3) objęcie układem zbiorowym pracy także osoby wykonujące pracę zarobkową u pracodawcy na innej podstawie niż umowa o pracę, a więc na umowach cywilnoprawnych czy B2B. 

Zmiany w zakresie rejestracji układów - wprowadzenie ewidencji

Zgodnie z projektem ma także zostać znacząco uproszczony tryb tworzenia układów. Dotychczasową rejestrację w PIP zastąpi zgłoszenie układu do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy. Będzie się ono odbywać przez system teleinformatyczny – za pośrednictwem odpowiedniego elektronicznego formularza.

Ważna nowość - elastyczny czas obowiązywania układu zbiorowego

Nowelizacja zakłada kolejną istotną zmianą. Układ zbiorowy pracy będzie mógł zostać zawarty na czas określony, z możliwością przedłużania okresu jego obowiązywania. Pozostawiona zostanie możliwość zawarcia układu na czas nieokreślony.

Dalsze losy projektu – wejście w życie

Projekt ustawy trafił już do Sejmu. Istnieje szansa, że ustawa wejdzie w życie jeszcze w 2025 r.

Jak pracodawca powinien zareagować na nowe przepisy?

Układ zbiorowy pracy dla niektórych pracodawców może okazać się bardzo korzystny. Wprowadzenie układu zbiorowego pracy zapewni pracownikom dużą stabilność warunków pracy, a pracodawcy czas na rozwój biznesu.

Jeżeli w Waszym organizacjach działają związki zawodowe warto zastanowić się czy wprowadzenie układu zbiorowego pracy na czas określony będzie dla firmy korzystne, a także jakie obszary powinien on regulować.

---